Educatie
Het vrijheidsvuur staat symbool voor bevrijding en vrijheid. Het is belangrijk dat ook de jeugd kennisneemt van de bevrijding van de Peel in 1944 en participeert in de viering van onze huidige vrijheid.
Daarom vinden wij het belangrijk dat het onderwijs aan de jongeren leert om, vanuit het historische perspectief, waardering op te brengen voor onze huidige – democratische – vrijheid. Het thema hierbij is: “Vrijheid is niet vanzelfsprekend”.
Er bestaan verschillende projecten voor de basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs. Met name rond de viering van 75-jaar vrijheid in 2019 zijn die projecten ontwikkeld.
Graag willen we de directies en leerkrachten uit het basisonderwijs en voortgezet onderwijs uitnodigen kennis te nemen van deze lesbrieven en projecten.
Uiteraard kunnen er ook nieuwe en geactualiseerde projecten ontwikkeld worden.
Deze lessen passen goed bij het nieuwe vakgebied “burgerschapsonderwijs”: Leerlingen kennis van en respect voor basiswaarden van de democratische rechtsstaat bijbrengen.
Via onze site willen we u graag informatie geven over bestaande lesmaterialen. Uiteraard hopen we u te kunnen stimuleren om gebruik te maken van deze materialen en u uitdagen nieuw materiaal te vervaardigen/aan te leveren.
Daarnaast willen we u graag attenderen op de mogelijkheden om een excursie voor uw leerlingen te organiseren in het kader van bevrijding en vrijheid.
Er zijn ook mogelijkheden om voor activiteiten subsidie aan te vragen. Hierbij moet wel worden opgemerkt dat u pas kunt rekenen op het subsidiebedrag als dit – schriftelijk bevestigd – is toegekend.
Excursie mogelijkheden (klik op de link voor meer informatie):
Wat is het je waard?
Wil je een gesprek aangaan met je leerlingen over moeilijke keuzes maken tijdens de oorlog, over dilemma's, kijk dan op de site van Museum Klok&Peel.
Het project 'Wat is het je waard?' is voor leerlingen uit groep 7-8 met lokale verhalen uit de Tweede wereldoorlog.
www.museumklokenpeel.nl/onderwijs/po/groep-7-8/wat-is-het-je-waard/
Voorbeelden van lesbrieven en projecten
- Denkboek
Het Denkboek is een uitgave van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Het werkboek is gratis te bestellen bij deze organisatie en is gericht op: de leerlingen van het basisonderwijs (groep 7 en 8), de leerlingen van het voortgezet onderwijs en de leerlingen van het middelbaar beroepsonderwijs. Bij elke uitgave is een handleiding beschikbaar.
Het Denkboek daagt de kinderen uit na te denken over de Tweede Wereldoorlog, herdenken en vieren, vrijheid en democratie.
Bij het Denkboek is een speciale website ontwikkeld. In vier grote modules kunnen kinderen zelfstandig interactief bezig zijn met de Tweede Wereldoorlog, herdenken, vieren en vrijheid. Zij kunnen bijvoorbeeld zelf een herdenking samenstellen of hun mening geven over herdenken en vrijheid. Ook zijn er filmpjes te zien van ooggetuigen van de oorlog. De website is bedoeld als aanvulling op het Denkboek, maar kan ook op zichzelf worden bekeken. Er is een toelichting voor ouders en docenten.
- Doeboek Vrijheid
Het Doeboek is een initiatief van de Stichting Vredeseducatie en 15 gemeenten in Nederland en Duitsland en het Jongeren Ontmoetingscentrum Ysselsteyn.
Het boek draagt bij aan het vergroten van kennis over historische gebeurtenissen in de regio en aan het verhelderen van de waarde van vrede en vrijheid.
Het doeboek is speciaal gemaakt voor scholieren van 10-14 jaar en is in een oplage van 40.000 exemplaren uitgebracht in het Duits en Nederlands.
Het doeboek is in te zien bij de Stichting Vredeseducatie.
www.vredeseducatie.nl Onder “Nieuws” -> Presentatie eerste doeboek -> download het doeboek
- Lesbrief Peel en Maas
In november 2019 was het 75 jaar geleden dat de huidige gemeente Peel en Maas bevrijd werd door de Amerikanen, Engelsen en Schotten. Op 22 november 1944 was de bevrijding van de huidige gemeente compleet met het terugtrekken van Duitse troepen uit Maasbree. Ter gelegenheid van 75 jaar bevrijding is een lesbrief samengesteld (51 bladzijden; inclusief tekst, illustraties en foto’s). Middels de diverse opdrachten is het mogelijk voor leerlingen om meer te weten te komen over de oorlogssituatie in de eigen gemeente (Peel en Maas). Hierbij staat het gebruik van het online archief PeelenMaasNet.nl centraal. De lesbrief is te bekijken via onderstaande website (Lesbrief 75 jaar bevrijding Peel en Maas).
- Project Klok en Peel - Educatie Primair Onderwijs
Na de bevrijding op 5 mei 1945 moest Nederland opnieuw opgebouwd worden. De oorlog had ons land geplunderd achtergelaten. In 1947 startte de Verenigde Staten de Marshallhulp, waarmee de wederopbouw versneld kon worden. Als dank voor deze grootschalige hulp besloot de Nederlandse regering in 1951 een carillon te schenken aan de VS.
De keuze viel op een carillon omdat het Nederlands erfgoed betreft, maar vooral omdat na WO I de beiaard tot de herdenkingscultuur is gaan horen. De Singing Towers of Flanders hebben diepe indruk gemaakt op de Amerikanen in WO I. Daarmee ontstond ook in de VS een beiaardcultuur. In die context was een carillon een passend geschenk, waar alle groeperingen en instanties hun deel aan konden bijdragen.
The Netherlands Carillon kreeg een hele prominente plaats naast Arlington National Cemetery en ligt in één lijn met de National Mall eindigend bij het Witte Huis in Washington DC. Een hele prominente plaats, dus.
De geschiedenis van dit carillon is een hele bijzondere, want zowel bij de fondsenwerving als bij de uitvoering en aanbieding ging er veel mis. Tegelijk is het Netherlands Carillon een klinkende metafoor voor de wederopbouw in Nederland en geeft een fraaie inkijk in de relatie tussen Nederland en de VS vlak na de oorlog.
Recent is het carillon terug op Nederlandse bodem geweest, om het te stemmen en te restaureren.
Museum Klok & Peel heeft een leerlijn ontwikkeld over de beiaard. Voor groep 7 en 8 gaat deze leerlijn 2 weken lang over The Netherlands Carillon. Leerdoelen voor deze leerlingen:
- De leerling kan de wederopbouw na WO II en de koude oorlog als bijzondere fase in de Nederlandse en Europese geschiedenis herkennen en benoemen.
- De leerling krijgt historisch besef van de relatie Nederland-Amerika in de periode na de Tweede Wereldoorlog en kan deze verbinden met de huidige relatie.
Diverse kerndoelen van ‘Oriëntatie op jezelf en de wereld’ en van ‘Kunstzinnige oriëntatie’ komen aan bod.
Meer weten over dit lesmateriaal: Museum Klok & Peel - Heavy Metal
En specifiek over groep 7/8 en The Netherlands Carillon: Museum Klok & Peel - Heavy Metal - Groep 7/8
- Lest We Forget
Om de twee jaar wordt er in Venray een militair kampement nagebouwd, dat mensen terugvoert naar de tijd van de Tweede Wereldoorlog.
Het betreft een geallieerd kamp zoals dat in 1944 in de regio werd opgebouwd, met tenten, voertuigen en bemanning, volledig in bedrijf.
Onder de titel ‘Lest We Forget’, ‘Opdat wij niet vergeten’, presenteren we schoolkinderen een beeld van de manier waarop onze bevrijders, in de streek waar de kinderen nu wonen, destijds bivakkeerden, hoe hun dagelijks leven eruit zag.
‘Lest We Forget’ heeft in de voorgaande jaren grote groepen basisschoolkinderen van groep 7 en 8 een onvergetelijke geschiedenisles ‘in het veld’ gegeven. Dit jaar organiseren we ‘Lest We Forget’ al voor de 8e keer (26 t/m 30 september voor schoolgroepen en zaterdag 1 oktober en zondag 2 oktober voor publiek)
Concreet houdt dit in dat in het bos tussen Venray en Overloon de oorspronkelijke stellingen weer open worden gegraven, ingericht en bemand door re-enactors die laten zien hoe het leven in deze stellingen eruitzag. Het evenement krijgt extra kleur door de aanwezigheid van originele militaire voertuigen en hun eigenaren, radioamateurs, amateurhistorici, gidsen, koks, en begeleiders, die zich vrijwillig inzetten om dit evenement te laten slagen.
Er worden geen gevechten nagespeeld; wel worden er demonstraties gegeven met wapens. ‘Mock battles’ passen niet binnen ons concept van ‘Lest We Forget’. Nadruk ligt op alles wat nodig was aan disciplines achter het front, om de oorlogvoering mogelijk te maken. Dat wil zeggen aan logistiek, brandstofdepots, mobiele werkplaatsen, de genie, een veldkeuken, radioposten, een veldhospitaal et cetera.
Er zal een grote variatie aan originele voertuigen, uitrusting en tenten te zien zijn. Alles staat in dienst van de educatie: bezoekers kunnen alles bezichtigen, krijgen uitleg, antwoord op hun vragen, en demonstraties.
Meer informatie is te vinden op de website www.lestweforget.eu
Via deze website kunnen scholen zich ook aanmelden.